Wat is insomnia?
Insomnia, beter bekend als slapeloosheid, is een veelvoorkomende slaapstoornis waarbij iemand moeite heeft om in slaap te vallen, de nacht door te slapen of vroeg wakker wordt zonder weer in slaap te kunnen komen. Dit leidt vaak tot een verminderde slaapkwaliteit, wat zowel fysieke als mentale gevolgen kan hebben.
Slapeloosheid kan door verschillende dingen komen. Uit onderzoek gepubliceerd in The Lancet Psychiatry blijkt dat insomnia niet alleen op zichzelf staat, maar ook samenhangt met andere gezondheidsproblemen, zoals depressie en angst. Daarnaast kan langdurig slaapgebrek het functioneren overdag beïnvloeden, de concentratie verminderen en zelfs de kans op chronische aandoeningen zoals hart- en vaatziekten vergroten.
Slapeloosheid kan verschillende oorzaken hebben. Psychologische factoren zoals stress en angst spelen een grote rol, maar ook externe omstandigheden zoals geluidsoverlast of een onregelmatig slaapschema kunnen de nachtrust verstoren. Daarnaast dragen bepaalde gewoontes en leefstijlkeuzes, zoals veel cafeïne drinken of tot laat op een scherm kijken, bij aan slaapproblemen. Hierdoor maakt je lichaam minder melatonine aan, waardoor je moeilijker in slaap komt. Het hormoon melatonine zorgt ervoor dat je slaperig te worden (Buysse, 2013).
Gevolgen van insomnia
- Moeite met concentreren: Als je niet goed slaapt, kun je moeite hebben om je te concentreren of dingen te onthouden. Dit maakt het moeilijker om je werk of school goed te doen.
- Meer kans op ongelukken: Door slaapgebrek ben je minder alert, wat kan leiden tot meer ongelukken, bijvoorbeeld bij het autorijden of tijdens het werk.
- Je bent sneller gestrest en prikkelbaar: Slaaptekort kan ervoor zorgen dat je je sneller geïrriteerd voelt of meer stress hebt.
- Je wordt sneller ziek: Slecht slapen kan je immuunsysteem verzwakken, waardoor je vaker ziek kunt worden.
- Hogere kans op angst of depressie: Insomnia kan bijdragen aan problemen zoals angst of een depressie. Het kan je mentaal zwaar maken.
- Meer kans op ernstige ziekten: Chronisch slecht slapen kan leiden tot gezondheidsproblemen zoals hartziekten, diabetes, of een te hoge bloeddruk.
- Minder zin om met anderen om te gaan: Als je moe en prikkelbaar bent, kun je minder zin hebben om met mensen om te gaan of kan het moeilijk zijn om relaties goed te onderhouden.
- Minder goed presteren: Als je niet genoeg slaapt, kun je slechter presteren op je werk of op school.
(Slapeloosheid, z.d.)
Symptomen van insomnia
Symptomen zijn:
- Moeite om in slaap te komen
- Veel te vroeg wakker worden
- Herhaaldelijk wakker worden ’s nachts waarna je moeilijk weer kan inslapen
- Erg moe zijn na het wakker worden
- Overdag chagrijnig zijn en vaak hoofdpijn hebben
Voor meer informatie over de oorzaken en symptomen, ga naar Insomnie (slapeloosheid) oorzaken en symptomen – InSlaap.nl
Buysse, D. J. (2013). Insomnia. JAMA, 309(7), 706. https://doi.org/10.1001/jama.2013.193
(Slapeloosheid, z.d.) Slapeloosheid. (z.d.). UZ Gent. https://www.uzgent.be/patient/zoek-een-arts-of-dienst/slaapkliniek/slaapstoornissen/slapeloosheid